Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, σύμφωνα με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις, τον χάρτη της Ελλάδας για τη χορήγηση περιφερειακών ενισχύσεων από την 1η Ιανουαρίου 2022 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2027 στο πλαίσιο των αναθεωρημένων κατευθυντήριων γραμμών για τις περιφερειακές ενισχύσεις («ΚΓΠΕ»).

Στο πλαίσιο των αναθεωρημένων ΚΓΠΕ και σύμφωνα με τους κανόνες της Ε.Ε. για τις κρατικές ενισχύσεις, επιτρέπεται στα κράτη-μέλη να στηρίξουν τις πλέον μειονεκτικές ευρωπαϊκές περιφέρειες για να καλύψουν την υστέρηση και να μειώσουν τις ανισότητες όσον αφορά:

• την οικονομική ευημερία
• το εισόδημα και την ανεργία

Στόχοι συνοχής που βρίσκονται στο επίκεντρο της Ένωσης.

Οι αναθεωρημένες ΚΓΠΕ, που εγκρίθηκαν από την Κομισιόν στις 19 Απριλίου 2021 και τέθηκαν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2022, παρέχουν επίσης αυξημένες δυνατότητες στα κράτη-μέλη να στηρίξουν τις Περιφέρειες που αντιμετωπίζουν μεταβατικές ή διαρθρωτικές προκλήσεις, όπως η μείωση του πληθυσμού, ώστε να συμβάλουν πλήρως στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση.

Ταυτόχρονα, οι αναθεωρημένες ΚΓΠΕ διατηρούν ισχυρές διασφαλίσεις προκειμένου να αποτρέψουν τα κράτη-μέλη από τη χρήση δημόσιου χρήματος για την ενθάρρυνση της μετεγκατάστασης θέσεων εργασίας από ένα κράτος-μέλος της Ε-Ε σε άλλο. Κάτι που είναι ουσιώδες για τον θεμιτό ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά.

Ο περιφερειακός χάρτης της Ελλάδας καθορίζει τις ελληνικές Περιφέρειες που είναι επιλέξιμες για περιφερειακές επενδυτικές ενισχύσεις. Ο χάρτης καθορίζει επίσης τις μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης στις επιλέξιμες περιφέρειες. Η ένταση της ενίσχυσης είναι το μέγιστο ποσό κρατικής ενίσχυσης που μπορεί να χορηγηθεί ανά δικαιούχο. Εκφράζεται ως ποσοστό των επιλέξιμων επενδυτικών δαπανών.

Οι Περιφέρειες που θα λάβουν χώρα οι κρατικές ενισχύσεις

Στο πλαίσιο των αναθεωρημένων ΚΓΠΕ, Περιφέρειες που καλύπτουν το 82,34 % του πληθυσμού της Ελλάδας θα είναι επιλέξιμες για περιφερειακές επενδυτικές ενισχύσεις δώδεκα Περιφέρειες:

• Βόρειο Αιγαίο
• Νότιο Αιγαίο
• Κρήτη
• Aνατολική Μακεδονία
• Θράκη
• Κεντρική Μακεδονία
• Δυτική Μακεδονία
• Ήπειρος
• Θεσσαλία
• Ιόνια Νησιά
• Δυτική Ελλάδα
• Στερεά Ελλάδα
• Πελοπόννησος

Αυτές οι Περιφέρειες συγκαταλέγονται μεταξύ των πλέον μειονεκτικών περιοχών της Ε.Ε. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ βρίσκεται κάτω από το 75 % του μέσου όρου της Ε.Ε.

Οι περιοχές αυτές είναι επιλέξιμες για ενίσχυση βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ (οι λεγόμενες περιοχές «α»), με μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης για τις μεγάλες επιχειρήσεις μεταξύ 30 % και 50 %, ανάλογα με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της αντίστοιχης περιοχής «α». Η Ευρυτανία, που ανήκει στη Στερεά Ελλάδα, είναι επίσης επιλέξιμη ως αραιοκατοιμένη περιοχή με λιγότερους από 12,5 κατοίκους ανά χιλιόμετρο. Στις αραιοκατοικημένες περιοχές, τα κράτη-μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν καθεστώτα ενισχύσεων λειτουργίας για την πρόληψη ή τη μείωση της συρρίκνωσης του πληθυσμού.

Για να αντιμετωπίσει περιφερειακές ανισότητες, η Ελλάδα όρισε ως λεγόμενες μη προκαθορισμένες περιοχές «γ» τις Περιφέρειες:

• Δυτικός Τομέας Αθηνών
• Ανατολική Αττική
• Δυτική Αττική 
• Πειραιάς, Νήσοι

Οι μέγιστες εντάσεις από κρατικές ενισχύσεις για τις μεγάλες επιχειρήσεις της περιοχής Δυτικός Τομέας Αθηνών είναι 15 %. Οι άλλες περιοχές «γ» που αναφέρονται ανωτέρω συνορεύουν με περιοχές «α». Για τον λόγο αυτό, η ένταση της ενίσχυσης στις εν λόγω περιφέρειες αυξήθηκε σε 25 %. Αποτέλεσμα η διαφορά της έντασης της ενίσχυσης με τις παραμεθόριες περιοχές «α» να περιορίζεται σε 15 ποσοστιαίες μονάδες.

Τα επόμενα βήματα

Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να ορίσει περαιτέρω λεγόμενες μη προκαθορισμένες περιοχές «γ» (έως 1,16 % κατ’ ανώτατο όριο του εθνικού πληθυσμού). Ο συγκεκριμένος χαρακτηρισμός αυτών των περιοχών μπορεί να πραγματοποιηθεί στο μέλλον και θα οδηγήσει σκρατικές ενισχύσεις τροποποιήσεις στον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων που εγκρίθηκε.

Σε όλες τις ανωτέρω περιοχές, οι μέγιστες εντάσεις από τις κρατικές ενισχύσεις μπορούν να αυξηθούν κατά 10 εκατοστιαίες μονάδες για επενδύσεις που πραγματοποιούνται από μεσαίες επιχειρήσεις και κατά 20 εκατοστιαίες μονάδες για επενδύσεις μικρών επιχειρήσεων, για τις αρχικές επενδύσεις τους με επιλέξιμες δαπάνες έως 50 εκατ. ευρώ.

Μόλις τεθεί σε εφαρμογή ένα μελλοντικό εδαφικό σχέδιο δίκαιης μετάβασης στο πλαίσιο του κανονισμού για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να κοινοποιήσει στην Επιτροπή τροποποίηση του εγκεκριμένου χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων, προκειμένου να εφαρμόσει πιθανή αύξηση της μέγιστης έντασης ενίσχυσης στις μελλοντικές περιοχές Δίκαιης Μετάβασης, όπως ορίζεται στις αναθεωρημένες ΚΓΠΕ για τις περιοχές «α».