Σε ένα σημαντικό ορόσημο στην εφαρμογή του προγράμματος InvestEU έφθασε η Ευρωπαϊκή Ένωση, με την υπογραφή των Συμφωνιών Εγγύησης και Συμβουλευτικού Κόμβου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤΕ). Το πρόγραμμα είναι ένας βασικός πυλώνας του μεγαλύτερου πακέτου στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάκαμψη από την πανδημία. Επίσης το πρόγραμμα αποσκοπεί να βοηθήσει στην οικοδόμηση μιας πιο πράσινης, πιο ψηφιακής και πιο ανθεκτικής ευρωπαϊκής οικονομίας. Μπορεί επίσης να υποστηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία στην αντιμετώπιση νέων προκλήσεων που προκύπτουν από τις αβεβαιότητες που συνδέονται με τις παγκόσμιες προοπτικές και τις προοπτικές ασφάλειας.
Δομή του InvestEU
Το InvestEU αποτελείται από τρία στοιχεία:
- το InvestEU Fund
- το InvestEU Advisory Hub
- InvestEU Portal
Με την παροχή 26,2 δισ. ευρώ δημοσιονομικής εγγύησης της Ε.Ε. για τη στήριξη χρηματοοικονομικών και επενδυτικών πράξεων, το πρόγραμμα InvestEU θα προσελκύσει δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση με στόχο την κινητοποίηση τουλάχιστον 372 δισ. ευρώ σε πρόσθετες επενδύσεις έως το 2027. Οι επενδύσεις αυτές θα γίνουν με γνώμονα το όφελος ανθρώπων και επιχειρήσεων σε όλη την Ευρώπη. Πέρα από την εξασφάλιση σημαντικών επενδυτικών όγκων, θα επικεντρωθεί στη δυνατότητα χρηματοδότησης επενδύσεων που παρέχουν τον υψηλότερο αντίκτυπο για τους στόχους της πολιτικής-στόχου.
Ο Όμιλος ΕΤΕπ (αποτελούμενος από την ΕΤΕπ και το ΕΤΕ) θα εφαρμόσει το 75% της εγγύησης του προϋπολογισμού της Ε.Ε. (19,65 δισ. ευρώ). Επίσης θα εφαρμόσει το ίδιο μερίδιο του συμβουλευτικού προϋπολογισμού στο πλαίσιο του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU. Εκτός από την ΕΤΕπ και το ΕΤΕ, που είναι οι κύριοι εταίροι υλοποίησης, τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη και οι εθνικές τράπεζες προώθησης θα μπορούν να χρησιμοποιούν μερίδιο της εγγύησης (25% συνολικά) για τη στήριξη επενδυτικών προγραμμάτων και έργων.
Τα πρώτα έργα αναμένεται να λάβουν Εγγύηση InvestEU τον Απρίλιο, αφού παρουσιαστούν στην Επιτροπή Επενδύσεων.
Το Ταμείο InvestEU βασίζεται στην επιτυχία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ)
Το Ταμείο InvestEU θα παρέχει στην Ε.Ε. κρίσιμη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση, συνωστίζοντας ιδιωτικές επενδύσεις. Η συμφωνία Εγγύησης που υπογράφηκε καθορίζει τους κανόνες για τη χορήγηση της εγγύησης του προϋπολογισμού της Ε.Ε. Όπως επίσης και για την εφαρμογή της από την ΕΤΕπ και το ΕΤΕ. Οι ενέργειες που επωφελούνται από τη δημοσιονομική εγγύηση της Ε.Ε. θα χρηματοδοτήσουν επενδύσεις σε τέσσερις τομείς πολιτικής για τη στήριξη των στόχων της ΕΕ για βιωσιμότητα, επιστημονική αριστεία και κοινωνική ένταξη:
- βιώσιμες υποδομές
- έρευνα, καινοτομία και ψηφιοποίηση
- μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και μικρές μεσαίας κεφαλαιοποίησης
- κοινωνικές επενδύσεις και δεξιότητες
Τουλάχιστον το 30% του συνόλου των επενδύσεων θα πραγματοποιηθεί σε τομείς που υποστηρίζουν άμεσα την πράσινη μετάβαση της Ευρώπης.
Το πρόγραμμα βασίζεται στο επιτυχημένο μοντέλο του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ). Συνδυάζει 13 χρηματοδοτικά μέσα της Ε.Ε. που είναι διαθέσιμα βάσει του προηγούμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) σε ένα ολοκληρωμένο μέσο. Καλύπτει το ευρύτερο πεδίο τομέων πολιτικής από το ΕΤΣΕ, καθώς ο αντίκτυπος των δανείων του ήταν σημαντικός. Το ΕΤΣΕ υπερπαρέδωσε και μέχρι στιγμής έχει κινητοποιήσει 546,5 δισ. ευρώ σε επενδύσεις, προς όφελος άνω των 1,4 εκατομμυρίων ΜΜΕ. Έχει σημειώσει επιτυχία στη συγχρηματοδότηση έργων που διαφορετικά δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί.
Ο συμβουλευτικός κόμβος βοηθά τα έργα να φτάσουν στο στάδιο της χρηματοδότησης
Με βάση την επιτυχία του European Investment Advisory Hub και άλλων συμβουλευτικών προγραμμάτων, η ΕΤΕπ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέγραψαν επίσης συμφωνία για την παροχή τεχνικής, οικονομικής και στρατηγικής εμπειρογνωμοσύνης σε φορείς υλοποίησης έργων, περιφερειακές και εθνικές αρχές και χρηματοοικονομικούς ενδιάμεσους στο πλαίσιο του InvestEU Συμβουλευτικό Κέντρο. Ο συμβουλευτικός κόμβος, τον οποίο διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συνεργάζεται με την ΕΤΕπ ως τον κύριο συμβουλευτικό εταίρο της, θα παρέχει ένα αποτελεσματικό σημείο πρόσβασης για τη ζήτηση οικονομικής και τεχνικής βοήθειας, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία από ολόκληρο τον Όμιλο ΕΤΕπ.
Δουλεύοντας και στα τέσσερα παράθυρα πολιτικής, το Advisory Hub θα υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, τους φορείς προώθησης του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στον εντοπισμό, την προετοιμασία και την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων και επενδυτικών πλατφορμών εγγυημένων από την InvestEU σε ολόκληρη την Ένωση.