Νομοθετική τροποποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας 2014/20 (ΕΤΘΑ) με την οποία θα επιτραπεί η λήψη πρόσθετων μέτρων αντιμετώπισης κρίσεων για τη στήριξη στους τομείς: αλιεία και υδατοκαλλιέργεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η δέσμη αυτή συμπληρώνει την πρώτη δέσμη μέτρων αντιμετώπισης κρίσεων. Μέτρα που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ) στις 25 Μαρτίου.

Περιλαμβάνει χρηματική αποζημίωση:

• για πρόσθετες δαπάνες
• για διαφυγόντα έσοδα και για την αποθήκευση προϊόντων
• για την προσωρινή παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων στις περιπτώσεις που επί του παρόντος δεν είναι ασφαλείς

Χρησιμοποίηση των εναπομεινάντων κονδυλίων από την περίοδο 2014-20 για την παροχή στήριξης αντιμετώπισης της κρίσης

Η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας αύξησε τις τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών. Προκάλεσε υψηλό πρόσθετο λειτουργικό κόστος και συμπίεση των περιθωρίων κέρδους στους τομείς της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και της μεταποίησης θαλασσινών. Ο πόλεμος οδήγησε επίσης σε προληπτική διακοπή των αλιευτικών δραστηριοτήτων σε ορισμένες περιοχές. Μόλις εγκριθεί η πρόταση, τα κράτη-μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να χορηγούν ταχέως χρηματοδοτική στήριξη για τις πρόσθετες δαπάνες και τις οικονομικές απώλειες που απορρέουν από την κρίση, και συγκεκριμένα:

• Χρηματική αποζημίωση για την προσωρινή παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων στις περιπτώσεις που η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των αλιευτικών δραστηριοτήτων. Η αποζημίωση αυτή δεν υπόκειται στο χρηματοδοτικό ανώτατο όριο και στη μέγιστη διάρκεια που καθορίζονται για τις άλλες περιπτώσεις προσωρινής παύσης.
• Χρηματική αποζημίωση στις οργανώσεις παραγωγών που αποθεματοποιούν τα προϊόντα αλιείας ή υδατοκαλλιέργειας σύμφωνα με τον μηχανισμό αποθεματοποίησης του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1379/2013 (κοινή οργάνωση των αγορών).
• Οικονομική αποζημίωση προς τους φορείς εκμετάλλευσης του τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (συμπεριλαμβανομένου του τομέα μεταποίησης) για τα διαφυγόντα εισοδήματά τους και για τις πρόσθετες δαπάνες στις οποίες υποβλήθηκαν λόγω της διαταραχής της αγοράς από τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Όπως επίσης για τις επιπτώσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού όσον αφορά προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας.

Με την πρόταση εντάσσονται τα εν λόγω καθεστώτα αντιστάθμισης στα υφιστάμενα μέτρα του ΕΤΘΑ ώστε να διευκολυνθεί η ταχεία εφαρμογή τους.

Μηχανισμοί ευελιξίας

Η πρόταση εισάγει επίσης μηχανισμούς ευελιξίας για τη διευκόλυνση της ταχείας εφαρμογής αυτών των νέων μέτρων:

• Απλουστευμένη διαδικασία για την τροποποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων των κρατών-μελών όσον αφορά την εισαγωγή των μέτρων αυτών. Συμπεριλαμβάνεται η ανακατανομή των χρηματοδοτικών πόρων.
• Αναδρομική επιλεξιμότητα των δαπανών για τα εν λόγω μέτρα από τις 24 Φεβρουαρίου 2022.
• Δυνατότητα ανακατανομής των κατ’ αποκοπή ποσών που προορίζονταν αρχικά για ορισμένα μέτρα του ΕΤΘΑ (δηλ. έλεγχος και επιβολή, συλλογή δεδομένων) στα νέα μέτρα που συνδέονται με την κρίση.

Επισημαίνεται ότι πρόκειται για νομοθετική πρόταση. Θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Θα ακολουθηθεί σύνηθης νομοθετική διαδικασία, προτού τεθεί σε ισχύ.

Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους, επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιεία

«Οι τομείς αλιεία και υδατοκαλλιέργεια επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Εξακολουθούν να υπάρχουν διαθέσιμοι χρηματοδοτικοί πόροι στο πλαίσιο του ΕΤΘΑ. Με την παρούσα πρόταση παρέχουμε στα κράτη-μέλη τη δυνατότητα να τους ανακατανείμουν σε ειδικά μέτρα για τον μετριασμό των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της κρίσης».