Τρία προγράμματα επιδότησης φωτοβολταϊκών συστημάτων για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και δήμους, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 460 εκατ. ευρώ τα οποία θα προέλθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, προετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Παράλληλα, δρομολογείται ένα ακόμη για αγροτικές εκμεταλλεύσεις από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς Βασίλης Κορκίδης σημειώνει σε ανακοίνωσή του τους όρους και τις διαδικασίες των τριών προγραμμάτων για τα φωτοβολταϊκά στέγης.

Το πρώτο πρόγραμμα για την επιδότηση για φωτοβολταϊκά στέγης, θα έχει διαθέσιμα κονδύλια περί τα 200 εκατ. ευρώ. Ποσό που φτάνει για περίπου 80.000 ηλιακά συστήματα, με ή χωρίς συσσωρευτές αποθήκευσης ενέργειας. Για ένα μέσο νοικοκυριό που καταναλώνει 360 kwh τον μήνα απαιτείται εγκατάσταση πάνελ ισχύος 3 Κw. Το κόστος της τοποθέτησης υπολογίζεται σήμερα γύρω στα 5.000 ευρώ. Τα κίνητρα  για την επιδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών και αυτοπαραγωγής θα πρέπει να είναι ελκυστικά.

Με δεδομένη την ζήτηση, πιθανώς να διαφοροποιηθεί ο αρχικός σχεδιασμός του προγράμματος. Σύμφωνα με αυτόν το 50% του προϋπολογισμού θα αφορά την επιδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε νοικοκυριά. Το 35% σε μικρές επιχειρήσεις και το 15% σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Σύμφωνα με το «RePower EU», από το 2026 θα είναι υποχρεωτική η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε όλα τα καινούργια δημόσια και εμπορικά κτίρια με εμβαδόν ορόφου άνω των 250 τ.μ. Από το 2027 στα υφιστάμενα δημόσια και εμπορικά και από το 2029 στις νέες κατοικίες. Επιπλέον, με βάση τον εθνικό κλιματικό νόμο, από τον Ιανουάριο όλα τα νέα ειδικά κτίρια και για όσα η κύρια χρήση τους σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% της επιφάνειας δόμησης δεν είναι η κατοικία, εξαιρουμένων των τουριστικών καταλυμάτων και των ναών, με κάλυψη μεγαλύτερη των 500 τ.μ., υποχρεούνται να τοποθετούν φωτοβολταϊκά ή ηλιακά συστήματα. Το ποσοστό πρέπει να φθάνει το 30% της κάλυψης.

Οδηγός ενεργειών

Ο σχετικός οδηγός για το πρόγραμμα για τα φωτοβολταϊκά στέγης προετοιμάζεται και η προδημοσίευσή του τοποθετείται στα τέλη Νοεμβρίου. Οσο για την πλατφόρμα υποβολής των αιτήσεων, θα την αναλάβει ο ΔΕΔΔΗΕ. Οι πρώτες προσομοιώσεις που έγιναν από το ΥΠΕΝ έδειξαν ότι τα απλά φωτοβολταϊκά θα μπορούσαν να επιδοτηθούν έως και 30%. Ενώ η επιδότηση για τα συστήματα φωτοβολταϊκών με μπαταρία θα μπορούσε να φθάσει έως και 60%. Στόχος είναι να στηριχθούν περισσότερο τα συστήματα που συνοδεύονται και από συσσωρευτή για αποθήκευση ενέργειας. Στόχος να αποφευχθούν φαινόμενα συμφόρησης στα ήδη κορεσμένα ηλεκτρικά δίκτυα. Από το καλοκαίρι έχουν εξασφαλιστεί περιθώρια ισχύος, μόνο για την εξυπηρέτηση μικρών συστημάτων αυτοπαραγωγής ενέργειας, στους υποσταθμούς του δικτύου διανομής ρεύματος. Ο νέος ηλεκτρικός χώρος υπολογίζεται συνολικά σε περίπου 2,5 GW.

Κριτήρια συμμετοχής

Το νέο πρόγραμμα θα καλύπτει τα μικρά συστήματα έως 10 κιλοβάτ. Για ένα μέσο σπίτι ένα φωτοβολταϊκό των περίπου 3,5 κιλοβάτ θεωρείται αρκετό για την κάλυψη των αναγκών του. Για ένα μεγαλύτερο νοικοκυριό απαιτείται μια εγκατάσταση γύρω στα 6,5 κιλοβάτ. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Εταιρειών Φωτοβολταϊκών για ένα μικρό οικιακό φωτοβολταϊκό πάνελ των 3 kwp που εγκαθίσταται χωρίς καμία επιδότηση ο χρόνος απόσβεσης της επένδυσης φτάνει σήμερα στα 8 χρόνια. Αντίθετα με μια επιδότηση της τάξης του 30% ο χρόνος αποπληρωμής μειώνεται στα 4 χρόνια. Σχετικά με τις προϋποθέσεις υπαγωγής στο νέο πρόγραμμα ακόμη δεν έχει αποφασιστεί εάν θα τεθούν εισοδηματικά κριτήρια ή θα ισχύσει η χρονική προτεραιότητα στην υποβολή των αιτήσεων.

Η αξιολόγηση βάσει εισοδηματικών κριτηρίων προκαλεί προβληματισμό. Κι αυτό διότι ενδέχεται στην πορεία πολλοί δικαιούχοι να διαπιστώσουν ότι τελικά δεν καταφέρνουν να συμπληρώσουν το υπόλοιπο ποσό με ίδια κεφάλαια. Κάτι που συνέβη και με το «Ανακυκλώνω - Αλλάζω Συσκευή». Αλλά και η ένταξη βάσει της χρονικής προτεραιότητας υποβολής των αιτήσεων είχε προβλήματα στα προηγούμενα «Εξοικονομώ», που είχε βγει εκτός λειτουργίας η ηλεκτρονική πλατφόρμα.

Αυτοπαραγωγή και αποθήκευση

Εκτός από το πρόγραμμα επιδότησης για τα φωτοβολταϊκά στέγης, θα ακολουθήσουν άλλα δύο προγράμματα. Το πρώτο, προϋπολογισμού 160 εκατ. ευρώ, θα αφορά την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών για αυτοπαραγωγή ενέργειας σε επιχειρήσεις. Φορέας υλοποίησης θα είναι το ΤΑΙΠΕΔ. Επίσης, προετοιμάζεται άλλο ένα, με προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ. Θα αφορά τη δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων από τους δήμους της χώρας, προκειμένου αφενός να περιορίσουν το ενεργειακό τους κόστος και αφετέρου να στηρίξουν τους ευάλωτους καταναλωτές στην περιοχή τους. Είναι αξιοσημείωτο ότι στον νέο προσωρινό Κανονισμό της Ε.Ε., που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, προβλέπονται μέτρα για την επίσπευση της ανάπτυξης έργων ΑΠΕ. Έτσι, τα φωτοβολταϊκά στέγης θα πρέπει πλέον να αδειοδοτούνται εντός ενός μήνα, ενώ για τα μικρά συστήματα αυτοκατανάλωσης ενέργειας έως 50 kW εάν οι αρμόδιες αρχές δεν ανταποκριθούν εντός μήνα από την αίτηση, η άδεια θα θεωρείται ότι έχει χορηγηθεί.