Δημοσιεύθηκε στην πλατφόρμα του νέου προγράμματος Εξοικονομώ 2021, από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ο Οδηγός Εφαρμογής και τα Παραρτήματά του, ανοίγοντας τον δρόμο για την έναρξη των αιτήσεων που περιμένουν τα νοικοκυριά εδώ και αρκετό καιρό, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών τους.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την υποβολή των αιτήσεων συμμετοχής των ιδιοκτητών κατοικιών στο πρόγραμμα Εξοικονομώ συνολικού ύψους 632 εκατ. ευρώ, με στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση 50.000 κατοικιών θα ανοίξει τη 2η εβδομάδα του Δεκεμβρίου. Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από τον Οδηγό, ως ημερομηνία έναρξης υποβολής αιτήσεων μονοκατοικίας / μεμονωμένου διαμερίσματος ορίζεται η 13η Δεκεμβρίου 2021. Ως ημερομηνία έναρξης υποβολής αιτήσεων πολυκατοικίας ορίζεται η 3η εργάσιμη ημέρα μετά τη λήξη υποβολής αιτήσεων μονοκατοικίας / μεμονωμένου διαμερίσματος. Αυξάνονται 15% οι δαπάνες για οικοδομικές παρεμβάσεις λόγω των ανατιμήσεων.

Οι δικαιούχοι της δράσης Εξοικονομώ 2021

Τα νοικοκυριά που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στο Εξοικονομώ 2021 θα πρέπει από τώρα να αρχίσουν τις προετοιμασίες των αιτήσεών τους. Απαιτείται το Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, που κατατάσσει την κατοικία τους στην ενεργειακή τάξη με βάση τα σημερινά χαρακτηριστικά του ακινήτου. Επισημαίνεται ότι ο συνολικός επιλέξιμος προς επιδότηση προϋπολογισμός των εργασιών δεν πρέπει να ξεπερνά τα 28.000 ευρώ. Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία.Το εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα / επικαρπία / ψιλή κυριότητα) του αιτούντος θα πρέπει να υφίσταται κατά το έτος αναφοράς του προγράμματος (φορολογικό έτος 2020) όπως και κατά την υποβολή της αίτησης. Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων σε επιλέξιμη κατοικία:

• Αν η κύρια χρήση τής υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έναν εκ των συγκυρίων, δικαίωμα συμμετοχής έχει μόνον ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί.
• Αν η κύρια χρήση τής υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έτερο πρόσωπο μη συγκύριο, δικαίωμα συμμετοχής έχει οποιοσδήποτε με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα), με τη συναίνεση των υπολοίπων.
• Δεν γίνεται δεκτή αίτηση ενεργειακής αναβάθμισης σε κατοικία της οποίας το εμπράγματο δικαίωμα αποκτήθηκε μετά τις 31/12/2020 (πρόσφατη απόκτηση ακινήτου).
• Στις περιπτώσεις που, σύμφωνα με τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος κατά το έτος αναφοράς, η κατοικία ενοικιάζεται ή παραχωρείται δωρεάν ή είναι κενή, δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχει μόνον ο πλήρης κύριος ή ο επικαρπωτής.

Δεν είναι επιλέξιμες κατοικίες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Επιδότηση σε κατοικίες

Στα πλαίσια του προγράμματος υπάρχουν δύο διακριτοί τύποι αιτήσεων:

1. Αίτηση μεμονωμένου διαμερίσματος ή μονοκατοικίας.
2. Αίτηση πολυκατοικίας (συμπεριλαμβανομένων των αιτήσεων των διαμερισμάτων ως μέρους αίτησης σε πολυκατοικία).

Επισημαίνεται ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες του κτιρίου που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτιρίου).

Οι προϋποθέσεις συμμετοχής στο Εξοικονομώ 2021

Μια κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

• Υφίσταται νόμιμα
• Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
• Έχει καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.

Οι δαπάνες

Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών για το Εξοικονομώ 2021 ορίζεται η 1η Φεβρουαρίου 2020. Δεν είναι επιλέξιμα έργα τα οποία, βάσει των προσκομιζόμενων παραστατικών δαπάνης, έχουν ολοκληρωθεί ως προς το φυσικό αντικείμενο ή έχουν εκτελεστεί πλήρως μέχρι και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Μόνον οι παρεμβάσεις που ολοκληρώνονται μετά την έκδοση του Α’ ΠΕΑ μπορούν να θεωρηθούν επιλέξιμες για το πρόγραμμα και σε κάθε περίπτωση οι δαπάνες θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί από την 1η Φεβρουαρίου 2020 και μετά.

Κατηγορίες παρεμβάσεων

Οι παρεμβάσεις που υποβάλλονται με την αίτηση για υπαγωγή στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021» προκύπτουν βάσει των συστάσεων του Ενεργειακού Επιθεωρητή. Αυτές αφορούν αποκλειστικά τις ακόλουθες κατηγορίες επιλέξιμων παρεμβάσεων:

• Αντικατάσταση κουφωμάτων
• Τοποθέτηση / αναβάθμιση θερμομόνωσης
• Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης / ψύξης
• Σύστημα ZNX με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ)
• Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης (smart home, αναβάθμιση φωτισμού)

Προβλέπονται δύο τύποι αιτήσεων:

• Αίτηση Μεμονωμένου διαμερίσματος ή Μονοκατοικίας και
• Αίτηση Πολυκατοικίας (συμπεριλαμβανομένων των αιτήσεων των διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία).

Ποσά ανά κατηγορία

Για αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών και διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε Πολυκατοικία, το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης ανά εισοδηματική κατηγορία ορίζεται ως εξής:

• Ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 75% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
• Ατομικό εισόδημα 5.000 έως 10.000 ευρώ και οικογενειακό 10.000 έως 20.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 70% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
• Ατομικό εισόδημα 10.000 έως 20.000 ευρώ και οικογενειακό 20.000 έως 30.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 55% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
• Ατομικό εισόδημα 20.000 έως 30.000 ευρώ και οικογενειακό 30.000 έως 40.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 45% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
• Ατομικό εισόδημα 30.000 έως 50.000 ευρώ και οικογενειακό 40.000 έως 60.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 40% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.

Διαδικασία υποβολής της αίτησης για το Εξοικονομώ 2021

Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται μόνον ηλεκτρονικά και υποχρεωτικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος του επίσημου δικτυακού τόπου του προγράμματος. Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης δεν απαιτείται προσκόμιση φυσικού φακέλου με δικαιολογητικά. Κατά τη συμπλήρωση της αίτησης γίνονται η διενέργεια αυτοματοποιημένων ηλεκτρονικών ελέγχων επιλεξιμότητας, η καταχώριση των απαιτούμενων κατά περίπτωση δικαιολογητικών, η λήψη των ενεργειακών στοιχείων του Α’ ΠΕΑ, η υποβολή της πρότασης με τα κόστη παρεμβάσεων και λοιπών δαπανών και η αρχική δήλωση χρηματοδοτικού σχήματος. Κατά την περίοδο υποβολής αιτήσεων δίνεται το δικαίωμα ακύρωσης και επανυποβολής αίτησης. Μετά το πέρας της περιόδου υποβολής αιτήσεων δεν επιτρέπεται η ακύρωση αίτησης από τον αιτούντα. Με την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα γίνεται και η λήψη μοναδικού αριθμού πρωτοκόλλου και υπολογίζεται αυτόματα η συνολική βαθμολογία της αίτησης, βάσει των κριτηρίων αξιολόγησης του προγράμματος. Απαραίτητη προϋπόθεση για την υποβολή της αίτησης είναι η συμπλήρωση όλων των υποχρεωτικών πεδίων της.