Σε δημόσια διαβούλευση δύο προγράμματα τέθηκαν τα καθεστώτα «Συνέργειες και Δικτυώσεις» και «Ενισχύσεις Καινοτομικού Χαρακτήρα για ΜμΕ». Οι όροι και οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων. Η κατανομή των κινήτρων.

Στην ενεργοποίηση δύο νέων καθεστώτων-προγραμμάτων του αναπτυξιακού νόμου 4399/2016 προχωρά το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.

Ήδη έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση (http://www.opengov.gr), η οποία θα διαρκέσει έως τις 26 Μαρτίου δύο νεα καθεστώτα. «Συνέργειες και Δικτυώσεις» και «Ενισχύσεις Καινοτομικού Χαρακτήρα για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις». Ο συνολικός προϋπολογισμός για δύο προγράμματα για το τρέχον έτος έχει καθοριστεί στα 200 εκατ. ευρώ. Τα 150 εκατ. ευρώ θα διατεθούν στις επιχειρήσεις με τη μορφή της επιχορήγησης της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης και τα υπόλοιπα 50 εκατ. ευρώ με τη μορφή της φορολογικής απαλλαγής.

Η προκήρυξη των δύο προγραμμάτων προγραμματίζεται για αμέσως μετά το Πάσχα. Υπογραμμίζεται ότι τα δύο αυτά προγράμματα προκηρύσσονται για πρώτη φορά. Αποτελούν μέρος των οκτώ καθεστώτων-προγραμμάτων που έχουν σχεδιαστεί στο πλαίσιο του αναπτυξιακού νόμου. Αναλυτικά:

1. Συνέργειες και Δικτυώσεις

Στόχος του καθεστώτος «Συνέργειες και Δικτυώσεις» είναι η, μέσω της ενίσχυσης κοινών δράσεων, προώθηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στα συνεργατικά σχήματα, καθώς και η αύξηση των σημαντικών οικονομιών που δύνανται να παραχθούν για το σύνολο της οικονομίας από τη δημιουργία πυκνών οριζόντιων και κάθετων δικτυώσεων, με τη διασπορά της συνεργατικής κουλτούρας στην ελληνική επιχειρηματικότητα.

Ταυτόχρονα επιδιώκεται η επίτευξη μιας σειράς ειδικότερων στόχων, που περιλαμβάνουν την ενίσχυση της εξαγωγικής ετοιμότητας, της ανταγωνιστικότητας και κλιμάκωση της κρίσιμης μάζας των εξαγωγών των τοπικών επιχειρήσεων, την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας των περιφερειών, τη δημιουργία στρατηγικών εταιρικών σχέσεων μεταξύ Δημοσίου, επιχειρήσεων φορέων, γνώσης και άλλων θεσμών για τη διευκόλυνση της συγκέντρωσης και διάχυσης της καινοτομίας εντός και εκτός των υποστηριζόμενων συστάδων, ανάπτυξη τεχνολογικών κοινοπραξιών.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του εν λόγω καθεστώτος για το έτος 2018 ανέρχεται σε 100 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 80 εκατ. ευρώ που αφορούν τα είδη ενίσχυσης της επιχορήγησης, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης προέρχονται από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων και τα 20 εκατ. ευρώ αφορούν το είδος ενίσχυσης της φορολογικής απαλλαγής.

Ελάχιστο ύψος επενδυτικών σχεδίων για τα προγράμματα

Το ελάχιστο επιλέξιμο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στις «Συνέργειες και Δικτυώσεις» ορίζεται σε 250.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι τα επενδυτικά σχέδια που υπάγονται στο παρόν καθεστώς ενισχύσεων θα πρέπει να έχουν τον χαρακτήρα αρχικής επένδυσης και συγκεκριμένα να πληρούν μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α. Δημιουργία νέας μονάδας.

β. Επέκταση της δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας. Η πρόσθετη δυναμικότητα της μονάδας λόγω του επενδυτικού σχεδίου μπορεί να γίνει αποδεκτή μόνον εφόσον η υφιστάμενη δυναμικότητα της μονάδας μπορεί να πιστοποιηθεί από επίσημα στοιχεία τεκμηρίωσης.

γ. Διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας σε προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν έχουν παραχθεί ποτέ σε αυτήν. Βασικός όρος είναι ότι οι επιλέξιμες δαπάνες υπερβαίνουν τουλάχιστον κατά 200% τη λογιστική αξία των στοιχείων ενεργητικού που χρησιμοποιούνται εκ νέου, όπως έχει καταγραφεί στο οικονομικό έτος που προηγείται της αίτησης υπαγωγής του επενδυτικού σχεδίου. Σε περίπτωση που ο φορέας του επενδυτικού σχεδίου δεν έχει κατά την υποβολή της αίτησης υπαγωγής μία τουλάχιστον κλεισμένη διαχειριστική χρήση ή που στα υποβληθέντα οικονομικά στοιχεία δεν αποτυπώνεται η παραπάνω προϋπόθεση, τεκμαίρεται η μη πλήρωση του σχετικού κριτηρίου.

δ. Θεμελιώδη αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας.  Ορίζεται ότι οι επιλέξιμες δαπάνες υπερβαίνουν τις αποσβέσεις κατά τη διάρκεια των τριών προηγούμενων οικονομικών ετών των στοιχείων ενεργητικού που συνδέονται με τη δραστηριότητα, η οποία πρόκειται να εκσυγχρονιστεί. Σε περίπτωση που δεν αποτυπώνονται σαφώς οι συνδεόμενες με τη δραστηριότητα αποσβέσεις, τεκμαίρεται η μη πλήρωση του σχετικού κριτηρίου.

ε. Απόκτηση του συνόλου στοιχείων ενεργητικού, που ανήκουν σε επιχειρηματική εγκατάσταση που έχει κλείσει και η οποία αγοράζεται από επενδυτή που δεν σχετίζεται με τον πωλητή και αποκλείει την απλή εξαγορά των μετοχών μιας επιχείρησης.

Δικαιούχοι για προγράμματα

Δικαιούχοι του παρόντος καθεστώτος ενισχύσεων είναι οι επιχειρηματικές συστάδες (cluster), δηλαδή δίκτυα επιχειρήσεων με θεματική εστίαση. Αυτά δημιουργούνται με τη σύσταση ενός νομικού προσώπου και στα οποία μπορούν να συμμετέχουν επιχειρήσεις, οι κύριες δραστηριότητες των οποίων:

i) πρέπει να υπάγονται στους ενισχυόμενους κλάδους του άρθρου 7 του ν. 4399/2016,

ii) να τελούν σε συνάφεια ή να εξυπηρετούνται ή να υποστηρίζονται από την κοινή δράση του υποβαλλόμενου επενδυτικού σχεδίου του νομικού προσώπου της συστάδας και

iii) να λειτουργούν στην ίδια Περιφέρεια με την Περιφέρεια όπου πραγματοποιείται το επενδυτικό σχέδιο του νομικού προσώπου της συστάδας ή σε όμορες με αυτήν Περιφέρειες. Στο νομικό πρόσωπο της συστάδας μπορούν να συμμετέχουν ερευνητικά/εκπαιδευτικά ιδρύματα (πανεπιστήμια, δημόσιοι και ιδιωτικοί οργανισμοί έρευνας και ανάπτυξης, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ. κ.λπ.).

Το συσταθέν νομικό πρόσωπο, στο οποίο συμμετέχουν όλα τα μέλη του, αποτελεί τον φορέα διαχείρισης της επιχειρηματικής συστάδας, την εκπροσωπεί, αναπτύσσει και εφαρμόζει δραστηριότητες που υποστηρίζουν την ανάπτυξή της και δημιουργεί προστιθέμενη αξία για καθέναν από τους συμμετέχοντες σε αυτήν. Ο φορέας διαχείρισης συνιστά τον φορέα υλοποίησης του ενισχυόμενου επενδυτικού σχεδίου.

Στις επιχειρηματικές συστάδες που υπάγονται στο παρόν καθεστώς πρέπει να συμμετέχουν τουλάχιστον:

α) έξι επιχειρήσεις για επενδυτικά σχέδια που πρόκειται να υλοποιηθούν στην Περιφέρεια Αττικής ή στο Νομό Θεσσαλονίκης, ή

β) τέσσερις επιχειρήσεις για επενδυτικά σχέδια, που πρόκειται να υλοποιηθούν στους λοιπούς νομούς της επικράτειας.

Αν οι κοινές δράσεις αναπτύσσονται συνδυαστικά στις γεωγραφικές περιοχές των περιπτώσεων α' και β' της προηγούμενης παραγράφου, ο ελάχιστος απαιτούμενος αριθμός συμμετεχόντων στην επιχειρηματική συστάδα προσδιορίζεται κατά αντιστοιχία προς τις περιπτώσεις αυτές, με βάση τους νομούς στους οποίους πραγματοποιούνται οι επενδυτικές δαπάνες που υπερβαίνουν το 50% του επιλέξιμου κόστους. Αν στην επιχειρηματική συστάδα συμμετέχουν επιχειρήσεις συνδεδεμένες ή συνεργαζόμενες, αυτές θεωρούνται ως μία για τον προσδιορισμό του ελάχιστου απαιτούμενου αριθμού επιχειρήσεων της παρούσας παραγράφου.

Αιτήσεις υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος καθεστώτος μπορεί να υποβληθούν από τον φορέα διαχείρισης υφιστάμενων ή υπό σύσταση επιχειρηματικών συστάδων και όχι από μεμονωμένα ή εν δυνάμει μέλη της. Εφόσον ο φορέας διαχείρισης δεν έχει ήδη συσταθεί κατά την υπαγωγή του σχεδίου στις διατάξεις του παρόντος καθεστώτος, οι διαδικασίες σύστασής του πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί εντός της προθεσμίας η οποία τάσσεται στην απόφαση υπαγωγής. Κατ' εξαίρεση, οι φορείς διαχείρισης, των οποίων το επιλέξιμο ύψος των επενδυτικών σχεδίων υπερβαίνει τις 500.000 ευρώ και υπάγονται στο παρόν καθεστώς ενίσχυσης, υποχρεούνται να λάβουν τη νομική μορφή εμπορικής εταιρείας ή συνεταιρισμού πριν από την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου.

Οι φορείς διαχείρισης πρέπει να είναι επιχειρήσεις εγκατεστημένες στην ελληνική επικράτεια. Αυτό κατά τη χρονική στιγμή έναρξης εργασιών του επενδυτικού σχεδίου και να έχουν μία από τις ακόλουθες μορφές:

• ατομική επιχείρηση
• εμπορική εταιρεία
• συνεταιρισμός

- Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) του N. 4019/2011 (Α’ 216), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (ΟΠ), Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) του N. 4384/2016 (Α’ 78),

- υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες. Έχοντας ομως την υποχρέωση να έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες δημοσιότητας πριν από την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου,

• επιχειρήσεις που λειτουργούν με τη μορφή κοινοπραξίας με την προϋπόθεση καταχώρισής τους στο ΓΕΜΗ.

2. «Ενισχύσεις Καινοτομικού Χαρακτήρα για ΜμΕ» του Αναπτυξιακού νόμου 4399/16

Το καθεστός στοχεύει στην ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων που αποσκοπούν στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων ή την εισαγωγή οργανωτικών και διαδικαστικών καινοτομιών. Το καθεστώς αποσκοπεί στην καθιέρωση ή ενίσχυση των προϊόντων καινοτομικού χαρακτήρα. Επίσης αποσκοπεί στην ενσωμάτωση οργανωτικών και διαδικαστικών καινοτομιών στις παραγωγικές και άλλες διαδικασίες. Γενικώς, στόχος είναι η συνεχής δέσμευση στην καινοτομία ως κεντρική επιλογή των ενισχυόμενων επιχειρήσεων.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του παρόντος καθεστώτος για το έτος 2018 ανέρχεται σε 100 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 70 εκατ. ευρώ που αφορούν προγράμματα τα είδη ενίσχυσης της επιχορήγησης, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης προέρχονται από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων ενώ τα 30 εκατ. ευρώ αφορούν το είδος ενίσχυσης της φορολογικής απαλλαγής.

Δικαιούχοι για τα προγράμματα

Δικαιούχοι για προγράμματα ενισχύσεων του παρόντος καθεστώτος ενισχύσεων είναι οι Μικρομεσαίες επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες ή έχουν υποκατάστημα στην ελληνική επικράτεια. Αυτό κατά τη χρονική στιγμή έναρξης εργασιών του επενδυτικού σχεδίου και έχουν μία από τις ακόλουθες μορφές:

α. ατομική επιχείρηση,

β. εμπορική εταιρεία,

γ. συνεταιρισμός,

δ. Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) του N. 4430/2016 (Α’ 205), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (ΟΠ), Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) του N. 4384/2016 (Α’ 78),

ε. υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες. Σημειώνεται οτι έχουν την υποχρέωση να έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες δημοσιότητας πριν από την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου,

στ. επιχειρήσεις που λειτουργούν με τη μορφή κοινοπραξίας με την προϋπόθεση καταχώρισής τους στο ΓΕΜΗ,

ζ. δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους, εφόσον:

αα. δεν τους έχει ανατεθεί η εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού,

ββ. δεν έχει ανατεθεί από το κράτος αποκλειστικά σε αυτούς η προσφορά υπηρεσιών,

γγ. δεν επιχορηγείται η λειτουργία τους με δημόσιους πόρους για το διάστημα τήρησης των μακροχρόνιων υποχρεώσεων του άρθρου 21.

Οι επιχειρήσεις, των οποίων το επιλέξιμο ύψος των επενδυτικών σχεδίων υπερβαίνει τις 500.000 ευρώ και υπάγονται στο παρόν καθεστώς ενίσχυσης, υποχρεούνται να λάβουν τη νομική μορφή εμπορικής εταιρείας ή συνεταιρισμού πριν από την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου.

Δεν θεωρούνται δικαιούχοι για τα προγράμματα και εξαιρούνται από τις ενισχύσεις του παρόντος καθεστώτος:

α) οι προβληματικές επιχειρήσεις,

β) επιχειρήσεις οι οποίες κατά τα δύο έτη που προηγούνται της αίτησης για ενίσχυση, έχουν προβεί σε μετεγκατάσταση στην επιχειρηματική εγκατάσταση στην οποία θα πραγματοποιηθεί η αρχική επένδυση για την οποία ζητείται η ενίσχυση, ή που κατά την υποβολή της αίτησης τους για ενίσχυση, δεν δεσμεύονται ότι δεν θα το πράξουν εντός περιόδου δύο ετών μετά την ολοκλήρωση της αρχικής επένδυσης για την οποία ζητείται η ενίσχυση (άρθρο 14 παρ.16 Γ.Α.Κ.).

Ως «μετεγκατάσταση» ορίζεται η μεταφορά της ίδιας ή παρεμφερούς δραστηριότητας ή μέρους αυτής από επιχειρηματική εγκατάσταση στο έδαφος συμβαλλόμενου μέρους της συμφωνίας ΕΟΧ (αρχική εγκατάσταση) σε επιχειρηματική εγκατάσταση στην οποία πραγματοποιείται η ενισχυόμενη επένδυση στο έδαφος άλλου συμβαλλόμενου μέρους της συμφωνίας ΕΟΧ (ενισχυόμενη εγκατάσταση). Μεταφορά υπάρχει όταν το προϊόν ή η υπηρεσία στην αρχική και στην ενισχυόμενη εγκατάσταση εξυπηρετεί, τουλάχιστον εν μέρει, τον ίδιο σκοπό και καλύπτει τις απαιτήσεις ή τις ανάγκες του ίδιου τύπου πελατών και χάνονται θέσεις εργασίας στην ίδια ή παρεμφερή δραστηριότητα σε μία από τις αρχικές εγκαταστάσεις του δικαιούχου στον ΕΟΧ.

γ) επιχειρήσεις που υλοποιούν επενδυτικά σχέδια που πραγματοποιούνται με πρωτοβουλία και για λογαριασμό του Δημοσίου. Αυτό προκύπτει βάσει σχετικής σύμβασης εκτέλεσης έργου, παραχώρησης ή παροχής υπηρεσιών.