Τη μείωση του χρόνου αδειοδότησης των νέων έργων ΑΠΕ από 5 χρόνια που είναι τώρα σε μόλις 14 μήνες, επιτυγχάνει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το νομοσχέδιο κατατέθηκε στη Βουλή την περασμένη Παρασκευή 17 Ιουνίου 2022.

Παράλληλα εκσυγχρονίζει το πλαίσιο για τα έργα αποθήκευσης ενέργειας, οδηγεί σε ψηφιοποίηση των διαδικασιών. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης αναμένεται να οδηγήσει στην επίτευξη των στρατηγικών στόχων για τουλάχιστον 25GW ΑΠΕ έως το 2030.

Παράλληλα θεσμοθετείται το πλαίσιο για την αποθήκευση ενέργειας. Στόχος η ανάπτυξη έργων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με ισχύ τουλάχιστον 3,5GW μέχρι το 2030.

Ποιες είναι όμως οι κυριότερες αλλαγές που επιφέρει το νέο νομοσχέδιο ως προς την αδειοδότηση των έργων ΑΠΕ;

ΑΠΕ - Αδειοδότηση

Οι κύριες παρεμβάσεις του σχεδίου νόμου είναι:

• Τα στάδια της αδειοδοτικής διαδικασίας μειώνονται σε 5 από 7.
• Ο χρόνος αδειοδότησης των έργων  μειώνεται σε 14 μήνες, από 5 χρόνια που φτάνει και πολλές φορές ξεπερνά σήμερα.
• Ο αριθμός των απαιτούμενων δικαιολογητικών, μειώνεται από 91 σε 54, με την υποβολή αυτών να είναι πλέον τυποποιημένη και ψηφιακή.
• Επιταχύνεται η διαδικασία αδειοδότησης των έργων καθώς: μειώνονται οι περιπτώσεις όπου απαιτείται τροποποίηση των αδειών δίνοντας δυνατότητα απλής ενημέρωσης - επικαιροποίησης των φακέλων των επενδυτών. Μέχρι σήμερα, κατά την διάρκεια της αδειοδότησης και λόγω αλλαγής του σχεδιασμού του έργου, χρειάζεται τροποποίηση των αδειών δύο με τρεις φορές και συνεπώς επανάληψης όλης της αδειοδοτικής διαδικασίας από την αρχή.
• Τίθεται συγκεκριμένο ορόσημο στους επενδυτές για  την άμεση και γρήγορη υλοποίηση των έργων τους. Οι επενδυτές είναι υποχρεωμένοι εντός 12 μηνών  από την Οριστική Προσφορά Σύνδεσης να προχωρήσουν στην έκδοση της Άδειας Εγκατάστασης.
• Διαφοροποιούνται οι έλεγχοι που απαιτούνται στο πεδίο δραστηριότητας της κάθε αδειοδοτούσας αρχής, διευκολύνοντας τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες από πολλαπλό και περιττό φόρτο εργασίας, επιταχύνοντας τον χρόνο απόκρισης τους στα αιτήματα των επενδυτών
• Απαλλάσσονται από διοικητικό φόρτο οι αρμόδιες υπηρεσίες και οι Διαχειριστές, με τον έλεγχο του ιδιοκτησιακού καθεστώτος να γίνεται πλέον από εξωτερικούς δικηγόρους.
• Ελέγχεται η οικονομική φερεγγυότητα των επενδυτών με προσκόμιση εγγυητικής επιστολής κατά την αίτηση στον Διαχειριστή για τον ηλεκτρικό χώρο και όχι κατά την δέσμευση αυτού, περιορίζοντας το πλήθος αιτημάτων.
• Περιορίζονται οι προθεσμίες υλοποίησης των έργων σύνδεσης από τους Διαχειριστές, με την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση καθυστερήσεων.

Επίσης:

• Απαλλάσσονται οι επενδυτές από το 50% του κόστους των έργων σύνδεσης, το οποίο χρηματοδοτείται από τους Διαχειριστές ενώ ταυτόχρονα οι Διαχειριστές λαμβάνουν μέτρα που οδηγούν στη βέλτιστη αξιοποίηση του συστήματος και του δικτύου, στη μεγιστοποίηση απορρόφησης ενέργειας από σταθμούς ΑΠΕ και την ενίσχυση και προώθηση σταθμών αυτοπαραγωγής
• Ενέργειες και άδειες που ήταν άμεσα συνδεδεμένες και υποχρεωτικά σειριακές, πλέον πραγματοποιούνται διακριτά και παράλληλα. Παράδειγμα η Σύμβαση Σύνδεσης σε σχέση με την Άδεια Εγκατάστασης.
• Δίνεται η απαραίτητη ευελιξία στους επενδυτές ως προς την αδειοδότηση έργων σε δασικές εκτάσεις. Τίθεται παράλληλα η εγκεκριμένη μελέτη αναδάσωσης από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες ως προϋπόθεση για την ηλέκτριση και σύνδεση των έργων.
• Επιλύονται δασικά θέματα που καθυστερούν την αδειοδότηση και υλοποίηση του σταθμού. Όπως η διενέργεια της μελέτης αναδάσωσης από τους επενδυτές παράλληλα με την υλοποίηση και εγκατάσταση του σταθμού ενώ αντιμετωπίζουμε φαινόμενα κατάτμησης με απαγόρευση κατάτμησης των δημόσιων δασικών εκτάσεων για ανάπτυξη σταθμών ΑΠΕ.
• Δημιουργείται Υπηρεσία μιας Στάσης στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Θα παρακολουθεί και θα εποπτεύει όλη την αδειοδοτική διαδικασία. Δηλαδή από τη λήψη της πρώτης άδειας (Βεβαίωση παραγωγού), μέχρι και τη λειτουργία του έργου (Άδεια Λειτουργίας).
• Προβλέπεται η δημιουργία πληροφοριακού συστήματος που θα διαλειτουργεί με όλα τα επιμέρους πληροφοριακά συστήματα και τις βάσεις δεδομένων των αρμόδιων αδειοδοτικών φορέων. Δηλαδή με τη ΡΑΕ, τις Περιβαλλοντικές Διευθύνσεις, τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, τους Διαχειριστές Συστήματος και Δικτύου, και τον ΔΑΠΕΕΠ.

Αποθήκευση ενέργειας

Στο κομμάτι της αποθήκευσης ενέργειας οι κύριες παρεμβάσεις του νομοσχεδίου είναι:

• Αναμορφώνεται η αδειοδοτική διαδικασία για την εγκατάσταση μεμονωμένων σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.
• Εισάγονται προβλέψεις  σχετικά με την αδειοδότηση σταθμών παραγωγής ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με ενσωματωμένη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, που είτε έχουν τη δυνατότητα να απορροφούν ενέργεια από το σύστημα μεταφοράς ή το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, είτε όχι.
• Καθιερώνονται μεταβατικές διατάξεις για τη συμμόρφωση των υφιστάμενων αδειών και εκκρεμών αιτήσεων για την αδειοδότηση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με το νέο πλαίσιο.

Τα συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

• Έργα αμιγούς αποθήκευσης, δηλαδή μεμονωμένοι σταθμοί αποθήκευσης για τα οποία η άδεια αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας θα χορηγείται κατ’ αναλογία με τις απαιτήσεις που υφίστανται για τα Ειδικά Έργα ΑΠΕ
• Έργα αποθήκευσης που συνδυάζονται με σταθμούς ΑΠΕ

Στην περίπτωση έργων αποθήκευσης που συνδυάζονται με σταθμούς ΑΠΕ ο σταθμός αποθήκευσης θα λειτουργεί είτε μόνο υποστηρικτικά του σταθμού ΑΠΕ (η αποθήκη είναι πίσω από τον σταθμό ΑΠΕ - κατάντη του μετρητή). Δεν θα απορροφά ενέργεια από το δίκτυο. Έτσι θα λαμβάνει Βεβαίωση Παραγωγού όπως τα συνήθη έργα ΑΠΕ. Παράλληλα θα έχει δυνατότητα να λάβει λειτουργική ενίσχυση.

Είτε θα μπορεί να απορροφά ενέργεια από το δίκτυο. Οπότε και θα λαμβάνει Βεβαίωση Παραγωγού Ειδικών Έργων ΑΠΕ χωρίς να έχει τη δυνατότητα να λάβει λειτουργική ενίσχυση.